Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου

Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου μεταξύ των συνασπισμένων δυνάμεων της Δύσης και των Οθωμανών, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της πρώιμης νεότερης περιόδου.

Στα ανοιχτά της εισόδου του Πατραϊκού κόλπου, μπροστά από τις νήσους Εχινάδες, έλαβε χώρα ένα στρατιωτικό γεγονός που προσέλαβε διαστάσεις Σταυροφορίας στη συνείδηση του κόσμου: επρόκειτο για την τελευταία ίσως μεγάλη σύγκρουση μεταξύ της Καθολικής Χριστιανικής Δύσης και Ισλάμ.

Η Ναυμαχία αποτέλεσε ορόσημο για μια σειρά από φαινόμενα και παράγοντες. Σήμανε κατ’ αρχήν το τέλος των βλέψεων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για ολοκληρωτική κυριαρχία στη Μεσόγειο και εδαφική επέκταση στην Ιταλία και τις ακτές της Γαλλίας και της Ισπανίας. Σήμανε επίσης την αρχή του τέλους μιας εποχής ηρωικής, όπου η ναυτική ικανότητα και η μάχη σώμα με σώμα μετρούσε περισσότερο: τα νέα μεγάλα σκάφη που διέθετε ο στόλος της Ιερής Συμμαχίας των Δυτικών δυνάμεων, οι γαλεάσσες, με τη μεγάλη δύναμη κανονιών και πυροβόλων όπλων που έφεραν, απέδειξαν την ικανότητά τους σε συνθήκες ναυμαχίας και στη συνέχεια επιβλήθηκαν ως πολεμικά σκάφη απαραίτητα σε κάθε στόλο.

Ωστόσο, αν και χαιρετήθηκε ιδιαίτερα σα μια νίκη συμβολική, μικρή ουσιαστική σημασία είχε για τις μετέπειτα ιστορικές εξελίξεις: ο Οθωμανικός στόλος ξανακτίστηκε σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, επιβεβαιώνοντας ότι το οθωμανικό κράτος διέθετε ακόμη τους αναγκαίους πόρους για να συντηρεί μια ισχυρότατη πολεμική μηχανή, τα δε κράτη που απάρτιζαν την Ιερή Συμμαχία, η Αψβουργική Ισπανία, η Βενετία, η Γένοβα, το κράτος των Ιπποτών της Μάλτας, ακόμη και το Παπικό Κράτος, προσπάθησαν ο καθένας για λογαριασμό του να συνάψει συνθήκες ειρήνης με τους Οθωμανούς προκειμένου να μην υπάρξουν επιπτώσεις στην απρόσκοπτη διεξαγωγή του εμπορίου και των πάσης φύσεως οικονομικών συναλλαγών.

Φάνηκε έτσι στον ορίζοντα ότι στους αιώνες που θα ακολουθούσαν ο παράγοντας “οικονομία” έμελλε να είναι πιο ισχυρός από τον παράγοντα “ιδεολογία”, διαμορφώνοντας μια τάση που διαρκεί ως τις μέρες μας.